Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự bùng nổ công nghệ của thế kỷ 21, rất nhiều ngành nghề bị đào thải và nhiều ngành nghề mới sẽ xuất hiện.
Để đào tạo ra nguồn nhân lực phù hợp và chủ động thích nghi với những biến đổi của thế giới tương lai, giáo dục cần có những thay đổi rõ rệt và hiệu quả hơn. Trong đó, tập trung đào tạo tư duy và kỹ năng được xem là chìa khóa cốt lõi.

Trên thực tế, các nền giáo dục tiên tiến trên thế giới đã tập trung đào tạo các kỹ năng hữu ích cho tương lai như: kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng sáng tạo và tư duy phản biện. Sự rèn luyện và kết hợp giữa các kỹ năng trở thành chiến lược giáo dục thiết yếu mà nhiều quốc gia hướng đến.

Tại Mỹ, các phương pháp giáo dục thường xuyên được cập nhật và đổi mới, nhất là việc tập trung vào kỹ năng và tính áp dụng thực tế. Chẳng hạn từ năm 2007, rất sớm so với các nước khác, giáo viên đã yêu cầu học sinh lớp 4 phải trải nghiệm thực tế ít nhất 50% số bài học trên lớp và báo cáo lại những gì đã làm được.

Còn ở Phần Lan, chương trình giáo dục cơ bản cốt lõi của quốc gia năm 2016 đã nhấn mạnh việc đào tạo nền tảng học tập suốt đời cho học sinh. Chương trình cũng chú trọng vào đào tạo các kỹ năng và khả năng tự hoàn thiện bản thân. Như vậy, bên cạnh việc học sinh chỉ học 20 tiếng mỗi tuần và một nửa tập trung vào thực hành thì việc rèn luyện kỹ năng cần thiết của thế kỷ 21 cũng trở thành chiến lược hàng đầu của nền giáo dục luôn đứng top đầu thế giới này.

Kỹ năng thế kỷ 21 là yếu tố sống còn

Nhà sư phạm nổi tiếng Maria Montessori từng chia sẻ: “Đừng giáo dục các em thế giới của hôm nay. Thế giới của hôm nay sẽ thay đổi khi các em lớn lên. Phải ưu tiên giúp các em biết cách phát triển tư duy sáng tạo và rèn luyện khả năng tự thích nghi”.

Trong thập kỷ tới, hàng triệu lao động phải chuyển đổi nghề nghiệp vì tác động của công nghệ 4.0, nhất là mô hình 3A (AI: Trí tuệ nhân tạo, Automation: Tự động hóa và Analytics: Phân tích). Do đó, việc trang bị những kỹ năng thế kỷ 21 là cực kỳ quan trọng. Theo nghiên cứu của Viện Brookings về mức độ phổ biến của những kỹ năng thế kỷ 21, hàng loạt các quốc gia khẳng định kỹ năng giao tiếp và sáng tạo là quan trọng nhất, tiếp theo là kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy phản biện. Có thể nói, những kỹ năng thế kỷ 21 chính là “chìa khóa” để các quốc gia tạo ra lực lượng lao động chuẩn bị sẵn sàng cho tương lai nhiều sự đổi thay.

Giá trị cốt lõi của những kỹ năng 21 chính là tạo ra lực lượng lao động kiến tạo, sẵn sàng thích nghi với những thay đổi của thời đại. Với nền tảng vững chắc này, người lao động sẽ nắm bắt kiến thức mới nhanh chóng, biết áp dụng một cách sáng tạo vào thực tế, đồng thời giúp đánh giá, phân tích các vấn đề, giao tiếp hiệu quả và hành động theo cách mà máy móc hay công nghệ không thể thay thế được. Trong kỷ nguyên 4.0, người lao động phải học tập suốt đời và kỹ năng thế kỷ 21 chính là nền tảng để “nâng cấp” bản thân thành phiên bản tốt nhất mỗi ngày!