Hội nghị tổng kết năm học 2021-2022, triển khai nhiệm vụ năm học 2022-2023
 
Ngày 12/8, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã tổ chức Hội nghị trực tuyến tổng kết năm học 2021 - 2022, triển khai nhiệm vụ năm học 2022 - 2023 khối Giáo dục đại học (GDĐH). Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc và Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn điều hành Hội nghị.

Tại điểm cầu Trường Đại học Tân Trào có: TS. Nguyễn Khải Hoàn - Phó Hiệu trưởng cùng đại diện các khoa, phòng, ban, trung tâm trực thuộc Nhà trường dự Hội nghị. 

Đại biểu dụ Hội nghị tại điểm cầu Trường Đại học Tân Trào

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh chủ đề “Đoàn kết, sáng tạo, ra sức phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ và mục tiêu đổi mới, củng cố và nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo”, và 12 nhiệm vụ trọng tâm đã được xác định rõ trong Chỉ thị năm học năm học 2022-2023. Bám sát Chỉ thị, hội nghị tập trung bàn những vấn đề cụ thể về 6 lĩnh vực chuyên môn sâu của GDĐH: tổ chức bộ máy, tuyển sinh, đào tạo, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế, đảm bảo chất lượng.

Thẳng thắn đánh giá kết quả và hạn chế

Theo báo cáo tổng kết của Vụ Giáo dục đại học, khối GDĐH trong năm học 2021-2022 đã triển khai tự chủ đại học mạnh mẽ, mang lại hiệu quả tích cực trong toàn hệ thống.

Công tác tuyển sinh đạt kết quả nổi bật, đảm bảo an toàn, công khai minh bạch, đúng quy chế, với sự thành công lớn của các cơ sở GDĐH cả nước. Đặc biệt, đại học chính quy đạt tỷ lệ cao nhất trong 3 năm qua với 94,16%. Tăng cường ứng dụng CNTT trong nhiều khâu của quá trình tuyển sinh, trong đó, tất cả các khâu trong tuyển sinh tiến hành trực tuyến.

Đội ngũ giảng viên gia tăng về số lượng và chất lượng. Phát triển khoa học và công nghệ bắt đầu chú trọng chất lượng, thực chất. Số chương trình đào tạo được công nhận kiểm định tăng mạnh, nhất là kiểm định nước ngoài. Các cơ sở GDĐH đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ trong dạy và học; tổ chức dạy và học trực tuyến; đồng thời duy trì chất lượng đào tạo trong điều kiện khó khăn của đại dịch.

Cơ sở GDĐH Việt Nam tiếp tục duy trì và giữ vị trí tốt trong các bảng xếp hạng uy tín quốc tế. 5 cơ sở GDĐH xếp hạng thế giới 2022 (Top 1000+, THE); 11 cơ sở GDĐH xếp hạng các trường đại học Châu Á (QS Asia University Rankings 2022).

Tuy nhiên, GDĐH cũng gặp một số hạn chế về thực thi các văn bản quy phạm pháp luật, thực hiện tự chủ đại học. Cơ cấu tổ chức bộ máy, đội ngũ lãnh đạo một số cơ sở đào tạo chưa được kiện toàn. Một số cơ sở chưa xây dựng, phê duyệt đề án vị trí việc làm; chưa xây dựng, ban hành văn bản, quy chế theo thẩm quyền, hoặc chưa đầy đủ và đúng quy định pháp luật, đặc biệt là quy chế tổ chức hoạt động, quy chế tài chính. Thanh tra nội bộ chưa thực sự là lực lượng hữu hiệu trong quản trị nhà trường. Một số cơ sở còn chậm trong chuyển đổi số, ứng dụng CNTT, đổi mới phương pháp dạy và học.

Về công tác tuyển sinh, phương thức xét tuyển ngày càng phức tạp, chỉ tiêu phân bổ chưa hợp lý. Một số cơ sở đào tạo tuyển sinh tốt, nhưng chưa đầu tư về các điều kiện đảm bảo chất lượng tương xứng với quy mô đào tạo. Một số trường hoạt động kém hiệu quả, tuyển sinh thấp so với năng lực. Một số trường chưa thực hiện công khai hoặc công khai không đầy đủ theo quy định.

Về đào tạo, một số cơ sở đào tạo chưa đủ điều kiện để thực hiện tự chủ nhưng vẫn thực hiện tự chủ mở ngành đào tạo. Quy mô đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ có xu hướng giảm. Vẫn có sự chênh lệch lớn giữa các khối ngành, một số khối ngành (I, II, IV) tiếp tục gặp khó khăn trong tuyển sinh.

Về điều kiện đảm bảo chất lượng, một số nơi chưa đảm bảo duy trì ngành đào tạo, đáp ứng gia tăng số lượng, duy trì và nâng cao chất lượng. Ngoài ra, còn hạn chế trong thu hút nguồn lực cho phát triển KHCN, gắn với đào tạo sau đại học, chuyển giao công nghệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

Vụ GDĐH xác định, những hạn chế nói trên do một số nguyên nhân chính. Theo đó, hệ thống pháp luật đang tiếp tục cần được đồng bộ, điều chỉnh, hoàn chỉnh. Nhận thức về tự chủ đại học chưa đầy đủ; năng lực quản trị đại học nhìn chung chưa theo kịp yêu cầu phát triển. Nguồn lực cho giáo dục đại học cả về đội ngũ và tài chính còn rất hạn chế. Bản thân nội tại cơ sở GDĐH còn các mâu thuẫn, xung đột trong nội tại chưa giải quyết triệt để.

Từ đó, Vụ GDĐH đề xuất một số phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm cho năm học mới. Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh, cần chú trọng nâng cao năng lực thực thi pháp luật của đội ngũ cán bộ quản lý của các cơ sở GDĐH và hoàn thiện bộ máy tổ chức, tăng cường năng lực quản trị đại học theo đúng quy định của pháp luật.

Cùng với đó, hoàn thiện các phương thức tuyển sinh năm 2023; xác định định hướng tuyển sinh từ năm 2025. Tăng cường ứng dụng CNTT và chuyển đổi số trong hệ thống quản lý và dạy học. Tăng cường các điều kiện đảm bảo và quản lý chất lượng phát triển các hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới.  Đẩy mạnh và tăng cường các lĩnh vực: hội nhập quốc tế; công tác thanh tra và công tác truyền thông về GDĐH.

Công tác tuyển sinh đảm bảo quyền lợi, bình đẳng và công bằng cho thí sinh

Hội nghị đã lắng nghe nhiều ý kiến thảo luận từ các cơ sở GDĐH, các tổ chức kiểm định chất lượng GDĐH tại Việt Nam và các Vụ, Cục chuyên môn của Bộ GDĐT.

Đa số các cơ sở GDĐH thống nhất với báo cáo của Vụ GDĐH, đồng thời, đánh giá cao nỗ lực, cố gắng của Bộ GDĐT và hệ thống GDĐH trong việc khắc phục khó khăn để thực hiện tốt nhiệm vụ năm học, từ tuyển sinh đến đào tạo, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế,… và duy trì thứ hạng trên bảng xếp hạng thế giới trong điều kiện nguồn ngân sách hạn hẹp. Các trường cũng có những đề xuất liên quan đến vấn đề học phí; thủ tục đảm bảo tính hợp pháp của phân hiệu; Bộ xem xét giải pháp hỗ trợ những thí sinh gặp một số lỗi trực tuyến nhằm đảm bảo quyền lợi của các em; khắc phục, điều chỉnh phù hợp hơn về điều kiện đảm bảo chất lượng trong xác định chỉ tiêu tuyển sinh; lưu tâm về hành lang pháp lý về ưu đãi đầu tư trong GDĐH;…

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh đến tầm quan trọng của xây dựng văn hoá quản trị mới trong nhà trường, đồng thời các bộ, ngành, địa phương cần nỗ lực, quan tâm đến tăng chi ngân sách cho GDĐH mới có thể đảm bảo nguồn lực, nâng cao chất lượng.

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh, thứ nhất, đội ngũ lãnh đạo trường cần quan tâm tuân thủ thực thi pháp luật, đặc biệt liên quan đến tuyển sinh, đào tạo. Thứ hai, tăng cường nhận thức và năng lực thực thi pháp luật của đội ngũ cán bộ các trường, phòng tuyển sinh, đào tạo, tổ chức cán bộ… Đồng thời, trong trường đại học cần có bộ phận thực hiện chức năng pháp chế và thanh tra để giám sát việc thực hiện pháp luật.

Về tuyển sinh, Thứ trưởng ghi nhận những ý kiến phản ánh, đồng thời khẳng định, Bộ GDĐT rất nỗ lực triển khai các giải pháp; giành phần khó khăn về phía mình; chỉ thực sự cần thiết thì mới đưa ra những điều chỉnh, thay đổi nhằm đảm bảo sự bình đẳng và quyền lợi chính đáng, công bằng cho thí sinh. Thứ trưởng cũng đề nghị, năm 2023, các trường cần suy nghĩ nhiều hơn cho thí sinh, đánh giá các phương thức tuyển sinh của trường, tránh quá nhiều phương thức phức tạp, nhằm hướng tới đảm bảo quyền lợi công bằng tối đa cho thí sinh. Do năm 2022 là năm đầu triển khai tất cả các khâu đăng ký và thanh toán lệ phí xét tuyển trực tuyến nên Bộ sẽ tạo điều kiện tối đa, giải quyết xử lý các trường hợp thí sinh sai sót thông qua hướng dẫn xử lý từng tình huống.

Về những nhiệm vụ đối với giáo dục đại học trong năm học mới, Bộ trưởng lưu ý đầu tiên tới việc thực thi pháp luật trong triển khai hoạt động của các cơ sở giáo dục, để triển khai tự chủ đại học theo chiều sâu. Bộ trưởng đề nghị các trường tiếp tục rà soát quy chế nội bộ sao cho phù hợp với các quy định của pháp luật. Tiếp tục kiện toàn các bộ phận, các quy định thẩm quyền chức năng trong các lĩnh vực tài chính, tài sản. Bên cạnh đó, cần tăng cường quản trị đại học; làm tốt công tác tuyển sinh của năm 2022; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số; triển khai Nghị định 116 về đặt hàng đào tạo giáo viên.